Eenmanszaak oprichten: wat zijn de voor- en nadelen?

De eenmanszaak is de meest populaire rechtsvorm voor starters, zeker voor zzp’ers. Hoe richt je een eenmanszaak op en wat zijn de belangrijkste voor- en nadelen?

Wat is een eenmanszaak?

Een eenmanszaak is een onderneming waarvan slechts één persoon eigenaar kan zijn. De rechtsvorm heeft geen rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dus dat jij in alle opzichten de verantwoordelijkheid draagt voor jouw bedrijf en wettelijk gezien aansprakelijk bent (daarover later meer).

Hoewel het woord eenmanszaak lijkt te betekenen dat er maar één persoon mag werken, is dat niet waar. Je mag als eigenaar van een eenmanszaak gewoon personeel in dienst nemen.

Hoe richt je een eenmanszaak op?

Als je daadwerkelijk een eenmanszaak wilt gaan beginnen, kun je het grootste deel van de oprichting zelf regelen. Hieronder zetten we alle stappen voor je op een rijtje.

  1. Bereid je goed voor op de start. Het schrijven van een ondernemingsplan is een goede manier om jouw plannen concreet in kaart te brengen. Denk daarna alvast na over een bedrijfsnaam in jouw branche en regio.
  2. Als je zeker weet dat de eenmanszaak voor jou de meest geschikte rechtsvorm is, kun je het online inschrijfformulier van de Kamer van Koophandel (KvK) invullen.
  3. Maak vervolgens een persoonlijke afspraak bij een KvK-kantoor bij jou in de buurt. In de bevestigingsmail die je ontvangt, staan instructies. Zo moet je op de afspraak een geldig identiteitsbewijs kunnen overleggen, evenals (indien relevant) een huurcontract van je bedrijfspand.
  4. Tijdens deze afspraak wordt jouw nieuwe bedrijf officieel ingeschreven in het Handelsregister. Vanaf dat moment staat de onderneming op jouw naam. Je ontvangt van de KvK ook direct een KvK-nummer. Houd er rekening mee dat je ter plekke ook (eenmalig) een wettelijke inschrijfvergoeding van € 50 moet betalen.
  5. Ongeveer een week na de inschrijving bij de KvK ontvang je per post een kopie van de belangrijkste papieren met daarop je KVK-nummer en btw-nummer. Van de Belastingdienst krijg je vervolgens nog apart bericht of je btw-plichtig bent en wat je daarvoor eventueel nog moet regelen.

Belasting betalen bij een eenmanszaak

Bij een eenmanszaak betaal je meestal twee soorten belasting:

  • Btw/omzetbelasting
    De btw wordt berekend over alles wat je verkoopt. Het standaard percentage is 21%, het verlaagde percentage is 9% en sommige producten of diensten zijn vrijgesteld (0%). Je doet meestal elk kwartaal aangifte. Uitzonderingen betalen elke maand of elk jaar btw/omzetbelasting.
  • Inkomstenbelasting
    Deze belasting betaal je maar een keer per jaar. Als ondernemer voor de inkomstenbelasting betaal je belasting over je winst (omzet min kosten), min de ondernemersaftrek. In de regel is het genoeg om een derde van je winst apart te zetten.

Niet alle ondernemers worden ook gezien als ondernemer voor de inkomstenbelasting. Zij betalen over ‘resultaat uit overige werkzaamheden’.

Veel starters vinden het best spannend om voor het eerst btw-aangifte of aangifte inkomstenbelasting te doen. Daarom hebben we een korte handleiding gemaakt: zo doe je aangifte omzetbelasting en inkomstenbelasting.

De voordelen van een eenmanszaak

Iedere rechtsvorm heeft zo zijn voor- en nadelen. Dat geldt dus ook voor de eenmanszaak. Een van de bekendste voordelen van deze handelsvorm is – je hebt het net hierboven kunnen lezen – dat het oprichten van eenmanszaak een vrij eenvoudig proces is.

Je hoeft hiervoor geen notaris in te schakelen, de kosten zijn laag (je betaalt alleen vijftig euro aan inschrijfkosten bij de KvK) en aangezien er sprake is van één bedrijfseigenaar, hoef je ook niets op papier te (laten) zetten over de onderlinge verantwoordelijkheden  en verdelingen.

Belastingvoordelen eenmanszaak

Een ander vaak genoemd pluspunt van de eenmanszaak is het aanzienlijke belastingvoordeel waarvan je kunt profiteren. De bekendste aftrekposten zijn de zelfstandigen- en startersaftrek. Als starter kun jouw fiscale voordeel oplopen tot zo’n tienduizend euro per jaar.

De nadelen van een eenmanszaak

Een mindere kant van de eenmanszaak is dat jij bij deze rechtsvorm hoofdelijk aansprakelijk kunt worden gesteld voor de schade die jij (of jouw producten of diensten) aan anderen toebrengt.

Hoofdelijke aansprakelijkheid houdt in dat jouw privé inkomen (en – als jij niet onder huwelijkse voorwaarden getrouwd bent – ook het vermogen van je partner) kan worden aangesproken om eventuele schulden af te lossen.

Als je liever niet persoonlijk aansprakelijk wilt zijn, kun je bijvoorbeeld beter een besloten vennootschap (bv) oprichten. In dat geval krijg je wel weer temaken met andere fiscale voorwaarden.

Startkapitaal, pensioen en verzekeringen

Als startende ondernemer kan het daarnaast lastig zijn om startkapitaal te vergaren. Een eenmanszaak als rechtsvorm kan dit proces nog verder bemoeilijken. Bij een eenmanszaak moeten investeerders namelijk een bedrag uitlenen aan de ondernemer, terwijl ze bij een bv een minderheidsbelang in aandelen kunnen ontvangen.

Tot slot moet je er rekening mee houden dat je als ondernemer zelf verantwoordelijk bent voor het opbouwen van aanvullend pensioen en het afdekken van eventuele risico’s. De meeste starters kijken in eerste instantie naar verzekeringen op het gebied van aansprakelijkheid, arbeidsongeschiktheid en rechtsbijstand.

Eenmanszaak omzetten naar bv

Blijkt na een tijdje dat je toch beter een bv kunt nemen? Bijvoorbeeld omdat je toch niet persoonlijk aansprakelijk wilt zijn, of dat je een stuk meer winst ben gaan maken? Dan kun je altijd je eenmanszaak omzetten naar een bv.

Als je per jaar € 150.000 of meer winst maakt, is het vaak fiscaal voordeliger om een bv te nemen. Je hebt dan weinig aan de aftrekposten bij een eenmanszaak. Je kunt je eenmanszaak zelf omzetten of een bedrijf inschakelen. Zij vragen zo’n € 300.

Je kunt het ook zelf doen. Er zijn drie manieren om je eenmanszaak om te zetten naar een bv:

  • Activa passiva inbreng
  • Ruisende omzetting
  • Geruisloze omzetting

Wil je weten wat je bij elke manier moet doen? Kijk dan onderaan het artikel: bv oprichten.

Bron: ikgastarten.nl

Terug naar het overzicht