9 rechtsvormen voor ondernemers

Welke rechtsvorm kies jij? Of je nu een eenmanszaak kiest, een bv of iets heel anders, deze keuze heeft gevolgen voor je aansprakelijkheid en belastingverplichtingen. Natuurlijk kun je later nog switchen, maar dat kost vaak tijd en geld. Wij helpen je de juiste keuze te maken.

Meer weten over een bepaalde rechtsvorm? Klik op de link om direct naar die rechtsvorm te gaan:

1. Ben ik een eenmanszaak?

Veruit de meeste startende ondernemers en zzp’ers beginnen als eenmanszaak. De naam zegt het eigenlijk al: van een dergelijk bedrijf is slechts één persoon de eigenaar. Er kunnen wel meerdere mensen werkzaam zijn in de onderneming.
Ga jij in je eentje starten, maar verwacht je na verloop van tijd ook personeel in te huren? Dan kun je dus alsnog met een gerust hart kiezen voor een eenmanszaak.
Verder is het van belang om te weten dat er voor een eenmanszaak geen oprichtingseisen gelden, dat wil zeggen dat er geen akte hoeft te worden opgesteld.
Je bent daarentegen wel verplicht om de onderneming in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Per persoon kan er maximaal één eenmanszaak worden opgericht.

2. Ben ik onderdeel van een maatschap?

In een maatschap werken twee of meer personen (in dit geval ‘maten’) samen, die onder een gemeenschappelijke naam een beroep uitoefenen. Deze rechtsvorm komt veel voor in de medische en juridische wereld. Denk bijvoorbeeld aan (tand)artsen, fysiotherapeuten, en advocaten. Maar ook in de architectenwereld bestaan veel maatschappen.
Bij een maatschap is het zo dat iedere deelnemer iets inbrengt, zoals geld, goederen of arbeid, waarbij het uiteindelijke voordeel hieruit wordt verdeeld onder de maten. Daarnaast is iedere maat aansprakelijk voor gelijke delen.

Maak goede afspraken
Alle nieuwe maatschappen moeten worden ingeschreven in het Handelsregister. Bij de oprichting hoeft, net als bij een eenmanszaak, geen akte te worden opgesteld.
Probeer onderling echter wel duidelijke afspraken te maken over overige zaken en leg deze desnoods vast bij een notaris. Zo voorkom je dat er in de toekomst mogelijk frictie ontstaat tussen een of meerdere leden uit de maatschap.

3. Moet ik een vennootschap onder firma (vof) oprichten?

De vennootschap onder firma (vof) is eigendom van meerdere betrokkenen, die vennoten of firmanten worden genoemd. De op te richten vof moet worden ingeschreven in het Handelsregister.
Het is niet verplicht om een firma- of vennootschapscontract te (laten) opmaken, maar net als bij een maatschap is het wenselijk om de gemaakte afspraken over verantwoordelijkheden, bevoegdheden en de winstverdeling schriftelijk vast te leggen.

4. Kies ik een besloten vennootschap (bv)?

De besloten vennootschap, vaak afgekort naar simpelweg bv, is een veelgebruikte rechtspersoon, waarbij het kapitaal in aandelen is verdeeld en de risico’s van hoofdelijke aansprakelijkheid worden beperkt.
Deze aandelen zijn in het bezit van aandeelhouders, maar kunnen niet vrij worden verhandeld. Een belangrijk voordeel van de bv is dat het een rechtspersoon is. Dat houdt in dat in veel gevallen niet jij, maar de bv aansprakelijk is voor eventuele schulden.

Risico’s bij wanbeleid

Let wel op: als de schulden zijn ontstaan door wanbeleid, kun je hierop wél persoonlijk worden aangesproken. Als directeur ben je feitelijk in dienst van de onderneming.
Een bv kan door een of meerdere personen worden opgericht. Bij de oprichting moest de bv vroeger beschikking hebben over een kapitaal van € 18.000 (in de vorm van geld of natura, zoals onroerend goed). Dat is niet meer het geval. Tegenwoordig kun je namelijk een flex-bv oprichten.
Lees alles over de flex-bv

5. Richt ik een commanditaire vennootschap (cv) op?

De commanditaire vennootschap is een bijzondere samenwerkingsvorm tussen twee of meer personen (vennoten). Deze vennoten kunnen beherend of stil (commanditair) zijn.
In de praktijk betekent dit vaak dat de stille vennoten alleen financieel betrokken zijn bij de onderneming. Het is voor hen niet toegestaan om namens de cv te spreken of handelen.

Afspraken vastleggen

Voor de oprichting van een commanditaire vennootschap bestaan – afgezien van de inschrijving in het Handelsregister – geen formele eisen. Daarom is des te belangrijker om de gemaakte afspraken tussen de vennoten schriftelijk te laten vastleggen door een notaris.
Komt de vennootschap haar verplichtingen niet meer na? Dan zijn de beherende vennoten privé voor 100% hoofdelijk aansprakelijk. De commanditaire vennoten zijn daarentegen slechts aansprakelijk voor het bedrag dat zij hebben ingebracht.

6. Richt ik een naamloze vennootschap (nv) op?

Deze rechtsvorm is voor de meeste starters over het algemeen niet echt relevant. Een naamloze vennootschap is een vennootschap waarvan het kapitaal is verdeeld in aandelen, maar deze zijn in tegenstelling tot bij een bv overdraagbaar.
De eisen bij het oprichten van een nv zijn vrijwel hetzelfde als die bij het opzetten van een bv, maar hierbij moet je ten tijde van de oprichting nog wel beschikken over een minimumkapitaal: het gaat hierbij om een bedrag van € 45.000.
Namens de nv moeten jaarstukken worden opgeteld en ingeleverd bij de KvK. De wijze waarop dit moet gebeuren, hangt af van de grootte en omvang van het bedrijf.

7. Wanneer kies ik voor een vereniging?

Indien je een bepaald doel voor ogen hebt en met anderen wilt samenwerken om dit te bereiken, kun je de vereniging kiezen als rechtsvorm. Kort gezegd is een vereniging een samenwerkingsvorm tussen twee of meer personen (leden) met een gemeenschappelijk doel.

Heb je een vereniging of stichting?
Profiteer dan optimaal van de voordelen van een zakelijke rekening. Nieuwsgierig?
Bekijk de voordelen

Belangrijke voorwaarde is dat het maken van winst om onder de leden te verdelen geen doel mag zijn. Er mag wel degelijk winst worden gemaakt, maar de opbrengsten moeten ten goede komen aan het gemeenschappelijke doel.

Ledenvergadering
Voorwaarden voor deze rechtsvorm zijn dat jouw vereniging uit ten minste twee personen bestaat, de hoogste macht bij de ledenvergadering ligt, alle leden hierbij één stem hebben en het bestuur wordt benoemd namens de ledenvergadering.
Alle verenigingen hebben rechtspersoonlijkheid, maar er wordt onderscheid gemaakt tussen verenigingen met beperkte rechtsbevoegdheid en verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid.

8. Is mijn bedrijf een stichting?

Een stichting heeft als doel om met behulp van vermogen een bepaald ideaal te realiseren. Deze doeleinden zijn vastgelegd in de statuten. Een stichting mag winst maken, maar net als bij een vereniging moet deze opbrengst wel ten goede komen aan een ideëel of sociaal doel.
Een stichting wordt opgezet door een of meerdere personen (natuurlijk of rechtspersoon), heeft geen leden en wordt opgericht bij notariële akte of testament. Vergeet de stichting niet als zodanig in te schrijven in het Handelsregister van de KvK.

Anti-misbruikwetten
In het geval van schulden worden de bestuurders van een stichting niet aansprakelijk gesteld. Als de stichting onder de heffing van de vennootschapsbelasting valt, zijn wel de anti-misbruikwetten van toepassing en kunnen bestuurders onder bepaalde omstandigheden alsnog aansprakelijk worden gehouden.

9. Hoe zit het bij een coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij?

Deze rechtsvorm komt nog maar weinig voor. De coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij zijn bijzondere verenigingen.
Een coöperatie komt door middel van het afsluiten van overeenkomsten op voor de materiële belangen van haar leden. De winst mag worden uitgekeerd aan leden. Er zijn drie soorten coöperaties:

  • bedrijfscoöperatie
  • consumentencoöperatie
  • producten- of dienstencoöperatie

Een coöperatie wordt opgezet door minimaal twee personen. De oprichting vindt plaats bij notariële akte. De coöperatie moet daarnaast worden ingeschreven in het Handelsregister en is verplicht om ieder jaar jaarstukken op te stellen en deze openbaar te maken.

Bron: ikgastarten.nl

Terug naar het overzicht